Tổng quan:
– Nhà máy đóng tàu: Zelenodolsk Gorky (340), Zelenodolsk; Leninska Kuznya (302), Kiev; Nhà máy đóng tàu Kirov (876), Khabarovsk; Nhà máy đóng tàu phía đông (602), Vladivostok
– Nhà vận hành: Hải quân Liên Xô; Nga; Ukraina; Georgia; Litva
– Lớp sau: Gepard (Project 1166.1); Steregushchiy (Project 20380)
– Kế hoạch: 92
– Hoàn thành: 86
– Đã hủy kế hoạch: 6
– Đang hoạt động: 20 trong Hải quân Nga tính đến năm 2021 (8 Thái Bình Dương, 6 Bắc, 6 Biển Đen)
– Nghỉ hưu: 66
– Kiểu loại: tàu hộ vệ chống ngầm
– Lượng giãn nước (đầy tải):
+ 980 tấn (Project 1124/P/M)
+ 1.070 tấn (Project 1124K)
– Chiều dài: 71,6 m
– Độ rộng: 9,8 m
– Mớn nước: 3,7 m
– Động lực đẩy:
+ 3 trục, 2 động cơ diesel hành trình M-507A, 20.000 shp, (2 trục)
+ 1 tuabin khí tăng áp, 18.000 shp, (1 trục)
+ máy phát điện: bộ động cơ diesel 1 × 500 kW, 1 × 300 kW và 1 × 200 kW
– Tốc độ: 34 hl/g (63 km/h)
– Phạm vi hoạt động: 4.000 hl (7.400 km) ở tốc độ 10 hl/g (19 km/h)
– Quân số: 60
– Khí tài:
+ 1 x radar dẫn đường Don-2
+ 1 x radar tìm kiếm trên không/mặt đất Strut Curve
+ 1 x radar điều khiển hỏa lực SA-N-4 của Pop Group
+ 1 x radar điều khiển hỏa lực Muff Cob MR-103
+ sonar gắn thân tàu tần số thấp Bull Nose
+ sonar nhúng xuyên thân tàu Elk Tail tần số trung bình
– Tác chiến điện tử và mồi bẫy: Tổ hợp Bizan-4B với hệ thống đánh chặn Watch Dog
– Vũ khí:
+ 1 x bệ phóng tên lửa đất đối không SA-N-4 Gecko kép (20 tên lửa)
+ 1 x 57 mm 70 ly nòng đôi AK-725
+ 2 x bệ phóng rocket chống ngầm RBU-6000 (96 rocket)
+ 2 x 2 ống phóng ngư lôi 533 mm
+ 2 x giá phóng lượng nổ ngầm (12 lượng nổ)
+ Lên đến 18 quả mìn thay cho lượng nổ ngầm.
Lớp Grisha, tên định danh của Liên Xô là Project 1124 Al”batros, là một loạt tàu hộ vệ chống ngầm do Liên Xô chế tạo từ năm 1970 đến 1990 và sau đó là Nga và Ukraine. Những con tàu này có tầm hoạt động hạn chế và phần lớn chỉ được sử dụng ở vùng biển ven bờ. Chúng được trang bị nhiều loại vũ khí chống ngầm và bệ phóng tên lửa đất đối không SA-N-4 “Gecko”. Tất cả đều được trang bị bộ vây ổn định có thể thu vào.
Tên gọi “tàu hộ vệ” cho những con tàu này là một sự thích ứng có điều kiện vì phân loại của Liên Xô là một tàu chống ngầm nhỏ (tiếng Nga: Малый противолодочный корабль, nghĩa là “Tàu chống ngầm loại nhỏ”) (MPK). Trong Hải quân Nga, Grishas dự kiến sẽ được thay thế một phần bằng tàu hộ tống lớp Steregushchiy.
Biến thể
– Grisha I (1124.1) – 12 tàu được đóng từ năm 1970 đến 1974 và ngừng hoạt động vào năm 1999.
– Grisha II (1124P) được chế tạo cho lực lượng biên phòng KGB và được đánh dấu bằng P cho pogranichnyi nghĩa là “ở biên giới”. Lớp này chỉ được đóng ở Zelenodolsk và Vladivostok. Những con tàu này có bệ pháo 57 mm thứ hai thay thế cho hệ thống tên lửa SA-N-4 ở phía trước. 17 chiếc được đóng vào những năm 1970. 2 chiếc đã được chuyển giao cho Hải quân Ukraine và 1 số chiếc có thể vẫn phục vụ trong Lực lượng Biên phòng Hàng hải Nga.
– Grisha III (1124 Lô 2) được chế tạo vào cuối những năm 1970 đến đầu những năm 1980. Những con tàu này kết hợp một số sửa đổi quy mô nhỏ, bao gồm súng 30 mm và thiết bị điện tử mới. 34 chiếc đã được chế tạo. 2 chiếc đã phục vụ trong Hải quân Litva cho đến năm 2009.
– Grisha IV (1124K) duy nhất 1 chiếc được đóng ở Zelenodolsk. Con tàu này là tàu thử nghiệm hệ thống tên lửa SA-N-9 và sau đó đã ngừng hoạt động.
– Grisha V (1124 M, 1124.4) được chế tạo từ năm 1985 đến năm 1994. Điều này kết hợp thêm các sửa đổi với việc thay thế các khẩu pháo 57 mm nòng đôi bằng một khẩu 76 mm duy nhất. 30 chiếc tàu đã được đóng.
– Grisha V (1124MU) là các tàu của Ukraine được đóng sau khi Liên Xô tan rã, trong đó có chiếc Ternopil được đưa vào phục vụ năm 2006 với Hải quân Ukraine.
Hiện nay trên các tàu ĐPQ đang được hiện đại hóa tổ hợp tác chiến “Tornado 2” để bắn tên lửa chống ngầm loại “Zapad”.
Tính đến năm 2021, khoảng 20 chiếc Grisha (chủ yếu là Grisha III) vẫn hoạt động trong Hải quân Nga./.
